انقلاب صنعتی چهارم چیست؟ INDUSTRY 4.0

انقلاب صنعتی چهارم و کارخانه های هوشمند

انقلاب صنعتی اول تا چهارم

در حالی جهان در آستانه انقلاب صنعتی چهارم قرار گرفته که بد نیست بدانید پایه  انقلاب های صنعتی دوم و سوم از صنعت خودروسازی کلید خورده است.

انقلاب صنعتی اول در سال 1784 میلادی و با ساخت اولین ماشین بخار توسط جیمز وات شروع شد و استفاده از نیروی بخار در صنعت حمل و نقل و.. تحول عظیمی در صنعت بوجود آورد. حدود یک قرن پس از آن و در سال 1870 میلادی آقای هنری فورد موسس کارخانه فورد موتور با استفاده از نیروی الکتریسیته و با ساخت خط مونتاژ متحرکی جهت دستیابی به تولید انبوه و ارزان ، پایه گذار انقلاب صنعتی دوم شد و به سرعت در جهان گسترده شد و  تحول عظیمی در صنعت خودورسازی و دیگر صنایع بوجود آورد به طوری که افزایش نرخ تولید همراه با ارزان سازی در صنعت رو به ارمغان آورد و به مرور در دیگر صنایع نیز استفاده شد.

انقلاب صنعتی سوم در سال 1967 میلادی توسط موسس کارخانه جنرال موتورز آمریکا و اقای ریچارد مورلی (پدر PLC جهان) رقم خورد. شرکت   General Motors اولین کارخانه خودروسازی رباتیک جهان را در این سال در ایالت اوهایو آمریکا به بهره برداری رساند  و با تولید 110 بدنه خوردو  در ساعت از تمام رقبای آمریکایی و اروپایی خودش که در آن زمان رقابت بالایی داشتند پیشی گرفت. اولین ربات جوشکار جهان با نام یونیمیت (Unimate) در این کارخانه استفاده شد و به سفارش همین شرکت نیز اولین PLC جهان توسط  آقای ریچارد مورلی موسس شرکت GOLD MODICON  در این کارخانه استفاده شد تا تغییر در الگو و طراحی ساخت که از مشکلات عمده خودروسازان بود به راحتی امکانپذیر شود و به همین دلایل نام انقلاب اتوماسیون  برای  انقلاب صنعتی سوم انتخاب شد.

اما جهان در آستانه انقلاب صنعتی چهارم قرار دارد که تحت پروژه Industry 4.0 از کشور آلمان آغاز گردیده است که پایه آن اتوماسیون میباشد و تا 50 سال آینده تمام جهان را در بر خواهد گرفت. نام هایی مانند انقلاب فناوری سایبری و  دیجیتال سازی  یا  اینترنت اشیا و کارخانه های هوشمند از جمله نام هایی است که برای آن در نظر گرفته شده است. در این دوره هزینه های حمل و نقل و ارتباطات به شدت کاهش پیدا خواهد کرد.با تکمیل این انقلاب ، کارخانه ها از حالت فعلی بیرون خواهند امد .تولید فقط  بر مبنای سفارش مشتری خواهد بود  به طوری که سیستمهای رایانه ای هوشمند سفارش تولید را آنلاین از مشتری گرفته و بر اساس آن سفارش خرید را داده و برنامه تولید را به ماشین آلات و خط های تقریبا تمام اتوماتیک و رباتها  میدهند  و مدیر شرکت با استفاده از موبایل  یا تبلت خود در هرلحظه میزان تولید ، توقفات ، و فروش شرکت را بررسی و مدیریت میکند. برخلاف انتظار با ظهور  این سیستمها نیروی انسانی کاملا حذف نمیشود و تنها افراد با تخصص های متفاوت به کار گرفته میشوند.

اما اتوماسیون برگرفته از کلمه لاتین Automaten  یا Automatic به معنی خودکارسازی یا خود کنترلی می باشد اتوماسیون مزایایی همچون دستیابی به مزایای تولید ناب ،افزایش کمی و کیفی محصول  ،کاهش توقفات ، بهره وری بالا ، افزایش ایمنی ماشین الات و نیروی انسانی، کاهش استرس های ناشی از کار و… را درپی خواهد داشت و در کنار آن  مواردی همچون هزینه های اولیه بالا و افزایش هزینه های نگهداری و تعمیرات ، نیاز به  جذب افراد متخصص و آموزش نیروی انسانی و افزایش هزینه های تحقیق و توسعه را نیز باید مد نظر قرار داد.

مهندس فرهاد ترابی